گنبد ژئودزيك، سازه فضا كار كروي است كه بارهاي وارده را از طريق اعضاي خطي كه در يك گنبد كروي شكل قرار گرفته اند به تكيه گاه ها منتقل مي كند و تمامي اعضا در آن در تنش مستقيم (كشش يا فشار) هستند. معمولا از پوشش نازك ( از جنس پلاستيك يا فلز) براي پوشش گنبد و تبديل آن به يك فضا محدود استفاده مي شود. گنبدهاي ژئودزيك براساس ٥ حجم اصلي افلاطوني شكل مي گيرد: چهار ضلعي مكعب- هشت ضلعي- دوازده ضلعي- بيست ضلعي. دراين ٥ حجم، چند ضلعي ها همگي منتظم بوده و تمامي اضلاع يكسان هستند و تعداد وجوه با تعداد رئوس برابر است، چنين احجامي به هر شكلي كه قرار گيرند، تمام رئوس با محيط كره در تماس مي باشند. هندسه ژئودزيكي كه در ساختمان گنبدها به كار ميرود از تقسيمات سه تايي تكرار شونده اي تشكيل ميشود كه با تركيبي از پنج و شش ضلعيهاي منتظم احاطه ميشود.
خصوصيات بارز آنها: – پوشش دهانه هاي بزرگ (تا ٣٠ متر) – جلوه هاي زيبا ( ارگونومي با طبيعت)
– نصب و باز كردن سريع آنها جهت سازه هاي موقت – استفاده از پوشش هاي متنوع – حمل و نقل راحت – سادگي توليد – وزن كم – پوشش اين سازه ها از نوع پليمرهاي شفاف مقاوم مي باشد. يكي از مباحث مهم در طراحي سازههاي فضايي مساله طراحي اتصالات و گرهها ميباشد در سازههاي باز شونده و جمع شونده نيز طرح گرهها از قسمتهاي مهم طراحي سازه محسوب ميشود و نوع اتصالات انتخابي ميتواند اثر زيادي در عملكرد سازه و قابليتها و محدوديتهاي آن داشته باشد.